Falaise

 

Trzeciego dnia zaczęliśmy od Falaise. Wjeżdżając do miasta zatrzymujemy się na zrobienie 2 zdjęć, pogoda dziś dopisała. Następnie udajemy się do centrum, gdzie parkujemy na placu obok kościoła Saint-Gervais-Saint-Protais. Zwiedzamy szybko starówkę, robimy kilka zdjęć i ruszamy dalej. Przed nami jeszcze kilkanaście miasteczek i ponad 300 km trasy.

 

 

7 czerwca 1944 r. Alianci po raz pierwszy zbombardowali miasto Falaise. Celem było spowolnienie natarcia niemieckich posiłków w kierunku plaż.

W nocy z 4 na 5 sierpnia 1944 r. 342 Dywizjon (Grupa Bombowa nr 1/20 „Lorraine”) należący do 137 Skrzydła (2 Grupa, 2. Taktyczne Siły Powietrzne) i złożony z Francuskich Sił Powietrznych (FAFL) bierze udział w bombardowaniu jednostek niemieckich, które się wycofują. Podczas misji zestrzelone zostały 3 samoloty, a jeden z nich rozbił się na północny wschód od gminy Falaise.

Kanadyjczycy chcą wykorzystać rezultat Operacji Totalize, która umożliwiła im zdobycie wyżyn na północ od Falaise 11 sierpnia 1944 r. Generał Crerar, dowódca nowo utworzonej kanadyjskiej 1. obrony i jak najszybciej dotrzeć do Falaise. Crerar planuje atak w środku dnia, biorąc pod uwagę, że uderzenie o świcie ostatecznie nie działa ani na jego korzyść, ani na korzyść Niemców. Ta nowa ofensywna nosi nazwę operacji Tractable.

Plan ataku przewiduje, że po zmasowanym bombardowaniu niemieckich pozycji obronnych Kanadyjczycy rozpoczynają marsz w kierunku Falaise od 195 roku z dwoma jednostkami frontowymi: 4 Dywizją Pancerną na zachodzie i 3 Dywizją Piechoty na wschodzie (wspieraną przez 2 Brygada Pancerna). Po pokonaniu kontrolowanego przez Kanadyjczyków Falaise oddziały szturmowe (wzmocnione przez 1. Polską Dywizję Pancerną) muszą skierować się w kierunku miasta Trun na wschodzie. Przed Kanadyjczykami niemieckie pozycje zajmuje 12. Dywizja Pancerna Hitlerjugend, dowodzona przez Kurta „Panzera” Meyera.

Odgłosy pojazdów pancernych i ruchy wojsk w kierunku linii frontu są zauważane przez niemieckich obserwatorów, którzy podejrzewają swoich przeciwników o wznowienie ofensywy w najbliższym czasie. Alianci wznawiają główne naloty 12 i 13 sierpnia. Przypuszczenia te potwierdziły się w nocy z 13 na 14 sierpnia 1944 r., kiedy kanadyjski oficer, który zabłądził w drodze na stanowisko dowodzenia, przekroczył linie niemieckie i zginął: miał kopię rozkazu generała Simondsa na następny dzień ataku. W rezultacie Kurt Meyer przeniósł swoją rezerwę (15 czołgów, 12 dział 88 mm, 43 działa Pak 43 i 500 piechurów) do ochrony Falaise.

14 sierpnia 1944 r. o świcie Niemcy stanęli w gotowości do powstrzymania kanadyjskiego ataku. Ale na posterunkach nie było śladu postępu i nie było bombardowania z powietrza: czy wiadomość znaleziona na ciele kanadyjskiego oficera była fałszerstwem mającym na celu oszukanie Hitlerjugend? 12. Dywizja Pancerna SS nie czekała długo na odpowiedź: w południe 800 bombowców Halifax i Lancaster zrzuciło 3700 ton bomb na pozycje niemieckie, niestety też na niektóre pozycje sojusznicze. 400 kanadyjskich i polskich żołnierzy zostaje unieruchomionych w pierwsze kilka sekund operacji Tractable po błędach bombardowania. Jednak wojska pod dowództwem generała Crerara wyruszyły i zaatakowały pozycje przeciwnika. Niemiecki opór jest silny pomimo bombardowań, a alianci tracą czas, przekraczając linie obrony ustawione na obrzeżach Falaise. Ale udaje im się przekroczyć rzekę Laizon. Postęp zatrzymuje się o zmroku, Falaise jest nadal w rękach Niemców, którzy utrzymują się pomimo dużej presji.

15 sierpnia 1944 ofensywa została wznowiona, a następnego dnia, 16 sierpnia, Kanadyjczycy zaatakowali Falaise od zachodu i miasto wpadło w ręce 6. Brygady Piechoty. Około pięćdziesięciu młodych fanatyków pod dowództwem SS-Sturmbannführera Krause i 12. Dywizji Pancernej SS Hitlerjugend schroniło się w szkole dla dziewcząt obleganej przez żołnierzy z pułku fizylierów z Mont Royal. Piechotę kanadyjską wspierają czołgi z 27 Pułku Pancernego „The Sherbrooke Fusilier” (2 Brygada Pancerna). Niemcy stawiali opór przez cały dzień 17 sierpnia, zanim zostali ostatecznie zneutralizowani przez Kanadyjczyków: tylko 3 SS zostało wziętych do niewoli w szkole dla dziewcząt.

Miasto Falaise jest zniszczone w prawie 80% przez kolejne bombardowania. Następnie alianci rozpoczynają ostatnią fazę zamykania pułapki, w której zostaje otoczonych prawie 110 000 żołnierzy niemieckich. Wąski 9-kilometrowy korytarz, położony na południowy wschód od Falaise na wysokości Chambois, nadal umożliwia im eksfiltrację, a alianci starają się go jak najszybciej zamknąć.

 

Następnym punktem jest Vimoutiers i stający tam przy drodze czołg Tiger I. Czas ruszać dalej.